Posts

Showing posts from October, 2023

यूनिट 1 संस्कृत

  यूनिट 1 - वैदिक साहित्य का सामान्य परिचय वैदिक साहित्य का परिचय वैदिक काल निर्धारण  संहिता साहित्य ब्राह्मण साहित्य आरण्यक साहित्य संवाद सूक्त वेदाङ्ग 

यूनिट 20 संस्कृत

  यूनिट 20 - गुप्त तथा गुप्तोत्तरकालीन लिपि एवं अभिलेख गुप्तकालीन ब्राह्मी लिपि स्तम्भलेख परिचय समुद्रगुप्त (325 से 375 ई० ) अभिलेख परिचय यशोधर्मा का मन्दसौर अभिलेख हर्षवर्धन ( 606 से 647 ई० )

यूनिट 19 संस्कृत

   यूनिट 19 - मौर्य तथा मौर्योत्तरकालीन लिपि एवं अभिलेख ब्राह्मी लिपि का इतिहास मौर्यकालीन ब्राह्मी लिपि कुषाणकालीन ब्राह्मी लिपि अशोकयुगीन ब्राह्मी लिपि खरोष्ठी लिपि स्तम्भलेख परिचय अभिलेख परिचय कालिंगराज खारवेल

यूनिट 18 संस्कृत

  यूनिट 18 - कौटिल्य का अर्थशास्त्र , मनुस्मृति एवं याज्ञवल्क्यस्मृति अर्थशास्त्र का सामान्य परिचय कौटिल्य का अर्थशास्त्र मनुस्मृति का सामान्य परिचय याज्ञवल्क्य स्मृति

यूनिट 17 संस्कृत

  यूनिट 17 - रामायण , महाभारत एवं पुराण रामायण का परिचय रामायण का काल रामायण में रस , छन्द और अलंकार महाभारत का परिचय पुराण का परिचय पौराणिक सृष्टि विज्ञान ‘सर्ग’

यूनिट 16 संस्कृत

  यूनिट 16 - ध्वन्यालोकः , वक्रोक्तिजीवितम् , नाट्यशास्त्रं एवं दशरूपकम् ध्वन्यालोकः (प्रथम उद्योग ) वक्रोक्तिजीवितम् (प्रथम उन्मेष) नाट्यशास्त्रम् दशरूपकम्

यूनिट 15 संस्कृत

  यूनिट 15 - छन्द एवं अलंकार छन्द परिचयः छन्दानां वर्णनं अलंकार अलंकाराणां वर्णनं

यूनिट 14 संस्कृत

  यूनिट 14 - साहित्यदर्पण एवं काव्यप्रकाश साहित्यदर्पण काव्य की परिभाषा काव्य की अन्य परिभाषाओं का खण्डन शब्दशक्ति संकेतग्रह काव्य भेद (चतुर्थ परिच्छेद ) काव्यप्रकाश रसस्वरूपम् व्यञ्जनावृत्ति की स्थापना

यूनिट 13 संस्कृत

  यूनिट 13 - नाट्य एवं चम्पूकाव्य स्वप्नवासवदत्तम् अभिज्ञानशाकुन्तलम् वेणीसंहारम् मुद्राराक्षसम् उत्तररामचरितम् रत्नावली मृच्छकटिकम् चम्पूकाव्य

यूनिट 12 संस्कृत

  यूनिट 12 - गद्य एवं पद्य साहित्य गद्य साहित्य दशकुमारचरितम् हर्षचरितम् कादम्बरी पद्य साहित्य बुद्धचरितम् रघुवंशम् किरातार्जुनीयम् शिशुपालवधम् नैषधीयचरितम्

यूनिट 11 संस्कृत

  यूनिट 11 - काव्यशास्त्र काव्यशास्त्र का परिचय काव्यशास्त्र शब्द का अर्थ काव्यसौष्ठव रस सम्प्रदाय अलंकार सम्प्रदाय रीति सम्प्रदाय पाश्चात्य काव्यशास्त्र

यूनिट 10 संस्कृत

  यूनिट 10 - संस्कृत साहित्य : महाकाव्य , गद्यकाव्य एवं नाटक महाकाव्य का परिचय अश्वघोष भारवि संस्कृत गद्यकाव्य बाणभट्ट नाटक शूद्रक अम्बिकादत्तव्यास श्रीधर भास्कर वर्णेकर

यूनिट 9 संस्कृत

  यूनिट 9 - महाभाष्य वाक्यपदीयम् महाभाष्य ( पस्पशाहिनकम् ) व्याकरणस्य परिभाषा  व्याकरण पद्धतिः वाक्यपदीयम् स्फोटस्यस्वरूप स्फोटं ध्वनेश्च सम्बन्धः ध्वने प्रकाराः भाषा

यूनिट 8 संस्कृत

  यूनिट 8 - व्याकरण अध्ययनम्  सञ्ज्ञा प्रकरणम् की परिभाषाएँ अथ सन्धि प्रकरणम् शब्द रूप प्रकरणम् प्रत्यय प्रकरणम् समास प्रकरणम् कारक प्रकरणम् धातु रूप प्रकरणम्

यूनिट 7 संस्कृत

  यूनिट 7 - पाणिनीय शिक्षा एवं भाषा विज्ञान प्रमुख व्याकरणाचार्य पाणिनीय शिक्षा का परिचय भाषायाः परिभाषा  ध्वनि नियमाः (ग्रिम , ग्रासमन , वर्नरविषयकाः) अर्थपरिवर्तनस्य कारणानि वाक्यलक्षणम् वाक्यभेदः भारोपीय भाषापरिवारस्य सामान्यम् परिचयः

यूनिट 6 संस्कृत

  यूनिट 6 - दर्शन साहित्य का विशिष्ट अध्ययन लौगाक्षिभास्करस्य अर्थसंग्रहः योगसूत्रं (व्यासभाष्यम्) ब्रह्मसूत्रं (शांकरभाष्म्) न्यायसिद्धान्तमुक्तावली सर्वदर्शनसंग्रह

यूनिट 5 संस्कृत

  यूनिट 5 - भारतीय दर्शन एवं दर्शन साहित्य भारतीय दर्शन का परिचय मीमांसा दर्शन का परिचय प्रमाणमीमांसा तत्त्वमीमांसा आचारमीमांसा प्रमुख भारतीय दर्शन सदानन्द - वेदान्तसार तर्कसंग्रह - अन्नम्भट्ट तर्कभाषा - केशवमिश्र

यूनिट 4 संस्कृत

  यूनिट 4 - वैदिक व्याकरण , निरूक्त एवं वैदिक व्याख्या पद्धति ऋक्प्रितशाख्य सन्ध्यक्षरसंज्ञा वेदाङ्गानां अध्ययन सामान्य संक्षिप्त परिचयः निरूक्त अध्याय निर्वचनस्य सिद्धांतः वैदिक व्याख्या पद्धति प्राचीन एवं अर्वाचीन 

यूनिट 3 संस्कृत

  यूनिट 3 - ब्राह्मण और उपनिषद् साहित्य ब्राह्मण साहित्य  ब्राह्मण ग्रन्थों का प्रतिपाद्य विषय एवं विधि उपनिषदों का वर्ण्य विषय प्रमुख उपनिषदों का सामान्य परिचय उपनिषदां विषय वस्तु कठोपनिषद् केनोपनिषद् केनोपनिषदः मन्त्राणां व्याख्या बृहदारण्यकोपनिषदस्य सामान्य परिचयः तैत्तिरीयोपनिषदस्य सामान्य परिचयः

यूनिट 2 संस्कृत

  यूनिट 2 - वैदिक साहित्य का विशिष्ट अध्ययन  वैदिक काल का परिचय देवता का अर्थ ऋग्वेद के प्रमुख सूक्त यजुर्वेद (यजुस) का अर्थ / तात्पर्य  अथर्ववेद का तात्पर्य 

UGC NET SANSKRIT (25) Syllabus

  विषय - सूची यूनिट 1 - वैदिक साहित्य का सामान्य परिचय यूनिट 2 - वैदिक साहित्य का विशिष्ट अध्ययन यूनिट 3 - ब्राह्मण और उपनिषद् साहित्य यूनिट 4 - वैदिक व्याकरण , निरूक्त एवं वैदिक व्याख्या पद्धति यूनिट 5 - भारतीय दर्शन एवं दर्शन साहित्य यूनिट 6 - दर्शन साहित्य का विशिष्ट अध्ययन यूनिट 7 - पाणिनीय शिक्षा एवं भाषा विज्ञान यूनिट 8 - व्याकरण अध्ययनम् यूनिट 9 - महाभाष्य वाक्यपदीयम् यूनिट 10 - संस्कृत साहित्य : महाकाव्य , गद्यकाव्य एवं नाटक यूनिट 11 - काव्यशास्त्र यूनिट 12 - गद्य एवं पद्य साहित्य यूनिट 13 - नाट्य एवं चम्पूकाव्य यूनिट 14 - साहित्यदर्पण एवं काव्यप्रकाश यूनिट 15 - छन्द एवं अलंकार यूनिट 16 - ध्वन्यालोकः , वक्रोक्तिजीवितम् , नाट्यशास्त्रं एवं दशरूपकम् यूनिट 17 - रामायण , महाभारत एवं पुराण यूनिट 18 - कौटिल्य का अर्थशास्त्र , मनुस्मृति एवं याज्ञवल्क्यस्मृति यूनिट 19 - मौर्य तथा मौर्यात्तरकालीन लिपि एवं अभिलेख यूनिट 20 - गुप्त तथा गुप्तोत्तरकालीन लिपि एवं अभिलेख  

UGC NET General Paper in Hindi Syllabus

विषय - सूची   यूनिट 1 - शिक्षण अभिवृत्ति यूनिट 2 - शोध अभिवृत्ति यूनिट 3 - बोध यूनिट 4 - सम्प्रेषण यूनिट 5 - गणितीय तर्क और अभिवृत्ति  यूनिट 6 - युक्तियुक्त तर्क यूनिट 7 - आँकड़ों की व्याख्या यूनिट 8 -  सूचना एवं संचार प्रौद्योगिकी (आई०सी०टी०) यूनिट 9 - लोग , विकास और पर्यावरण  यूनिट 10 - उच्च शिक्षा प्रणाली